Çocuklarda Bacak Eğrilikleri ve Kısalıklar

Çocuklardaki kısalık ve eğriliklerin tedavisindeki amaç sanki hastalık hiç olmamış gibi tamamen normal bir bacak elde etmektir. Bacak eğrilikleri doğuştan olabildiği gibi büyüme sırasında da ortaya çıkabilir. Bazen kırık tedavisi sonrasında da yanlış kaynamaya veya büyüme kıkırdaklarının hasarına bağlı olarak eğrilikler veya kısalıklar oluşabilir.

Çocuklarda erişkinlerden farklı olarak kemik eğrilikleri büyüme ile düzelebildiği gibi tam tersine büyüme ile de artabilir. Büyüme kıkırdağını etkileyen durumlarda (doğumsal veya travma) iki bacak arasındaki büyüme hızındaki farklılıktan dolayı kısalık farkı yaş ile beraber artar. Çocuklarda zamanından erken yapılan uzatma ameliyatları başarısız sonuç verir ve ileri yaşlarda kısalık tekrar ortaya çıkabilir. Ancak bazı durumlarda uzatma veya düzeltme ameliyatının geç yapılması eklemlerde ve omurgada kalıcı hasarlara yol açabilir. Büyüme tamamlandıktan sonra ise (erkeklerde 14-16, kızlarda 12-14 yaş) bacak boyundaki kısalık veya mevcut eğrilik değişmez yani ilerlemez. Bu sebeplerden dolayı erişkinlerden farklı olarak çocuklarda doğru tedaviyi seçmek kadar ameliyat zamanının doğru ayarlanması da çok önemlidir.

Büyüme sürecindeki fizyolojik bacak eğrilikleri normaldir ve tedavi gerektirmez.  İlk 3 yaşta bacaklarda fizyolojik “O” bacak görülebilir. Bu durum 15-18 aylardan sonra çocuğun büyümesi ile azalır ve 3-4 yaşlarından tamamen düzelir. Ancak bazı durumlarda (Blount hastalığı, Fibüler hemimeli, D-vit eksikliği, Akondroplazi gibi) büyüme ile düzelme görülmez. Mutlaka çocuğun takip edilmesi ve ayırıcı tanı yapılması gerekir. Normal gelişme sürecinde bacaklar 1 yaşında iken maksimum varus (O bacak), 2 yaşında nötral dizilim (düz), 4 yaşında maksimum valgus (X bacak) şeklindedir. Bacaklar 11 yaşında erişkin şekline gelir. Ayrıca kaval kemiği (tibia) kırığı sonrasında bazen valgus eğriliği (L bacak) gelişebilir, bu duruma “Cozen fenomeni” denir ve tedavi gerektirmez, en geç 1 yıl içerisinde kendiliğinden düzelir.